4 min read

Vechten voor de waarheid

Desinformatie in Azië (deel 1)

16 April 2019

Spanish   French   German   English

Listen to this story (English).

Overheden in Azië, met name in Thailand, Indonesië, Japan, de Filipijnen en India, overwegen verschillende manieren om het probleem van desinformatie op sociale media aan te pakken, vooral in voorbereiding op cruciale verkiezingen in 2019.

Waarnemers merken echter op dat hun strategieën en slagingspercentages in het bestrijden van dit probleem aanzienlijk uiteenlopen. De strijd tegen online desinformatie en misinformatie wordt verder versterkt door het gebrek aan volledig ontwikkelde democratieën in de regio.

Dr. Masato Kajimoto, een professor journalistiek aan de Universiteit van Hong Kong en coauteur van een paper over het onderwerp, getiteld Information Disorder in Asia, legt uit hoe de mate van wetgeving tegen ‘nepnieuws’ in deze landen geworteld is in hun specifieke politieke klimaat. Hij zegt dat Thailand en Indonesië wetten tegen desinformatie hebben geïntroduceerd en uitgevoerd die misbruikt kunnen worden om oppositie de mond te snoeren.

Tegelijkertijd, zegt hij, hebben landen als Japan en de Filipijnen een terughoudende aanpak genomen; de eerste omdat de impact van desinformatie op sociale media er relatief klein is, de laatste omdat de overheid hun gestage stroom van eigen propaganda wil handhaven, vat Kajimoto samen.

“We moeten ons blijven inspannen om dit [probleem] aan te pakken, maar de regio in zijn geheel moet eerst meer vrijheid krijgen,” vertelde Kajimoto Global Ground Media. “Er is nog steeds niet veel democratie of complete persvrijheid in Azië. Ik ben overwegend pessimistisch over de toekomstige strijd tegen desinformatie in de regio omdat de vrijheid van meningsuiting altijd enigszins beperkt is.”

Het Criminaliseren van ‘Nepnieuws’

Wereldwijd hebben minstens 30 landen een poging gedaan wetgeving tegen desinformatie in te voeren sinds 2016, volgens een onderzoek van de Universiteit van Oxford uit 2018.

De onderzoekers ontdekten dat het gebruik van geautomatiseerde bots op sociale media, ontworpen om de uitkomsten van verkiezingen te beïnvloeden, internationaal heeft toegenomen. Ze concludeerden dat meer actie nodig is om de nationale richtlijnen in verschillende democratieën te versterken vóór de verkiezingen, omdat het geen zin heeft om te wachten “tot nationale rechtbanken de technische details van overtredingen na afloop van een verkiezing of referendum te achterhalen. Het beschermen van onze democratieën betekent dat we de regels van eerlijk spel vóór de verkiezingsdag bepalen, en niet daarna.” Maar in Azië, waar democratieën vaak onvolledig zijn, blijft het handhaven van dergelijke regels een enorme uitdaging. Zowel dictators als pseudo-dictators zouden zich dan moeten houden aan richtlijnen, maar ze zullen zelden worden gestraft voor het negeren ervan.

In een e-mail aan Global Ground Media schreef de Singaporaanse academicus James Gomez, oprichter van de in Bangkok gevestigde non-profit en denktank Asia Centre, dat sommige lidstaten in de Association of Southeast Asian Nation (ASEAN) de opkomst van online desinformatie gebruiken als excuus om oppositiepartijen aan te vallen. Volgens hem proberen overheden de vrijheid van meningsuiting te beperken door taakgroepen en agentschappen op te zetten die het online discours volgen, door selecte commissiehoorzittingen bijeen te roepen en nieuwe wetten of herzieningen voor te stellen. “De pogingen van overheden om nepnieuws tegen te gaan zijn onevenredig en hebben zelfcensuur en een huiveringwekkend effect op de vrijheid van meningsuiting teweeggebracht”, legt hij uit.

Gomez citeert het voorbeeld van Maleisië waar een anti-nepnieuwswet in April 2018 werd doorgevoerd, net voor de algemene verkiezingen, die was ontworpen om “online discussies vorm te geven en te manipuleren in het voordeel van Najib Razak’s regering tijdens de verkiezingsperiode,” zegt hij. “[De wet] bevat een brede en vage definitie van nepnieuws en werd aangenomen zonder uitgebreid debat of overleg.”

“Terwijl [ASEAN] overheden beweren zulke maatregelen te introduceren om dreigingen van geweld en publieke onrust aan te pakken in de aanloop [naar de verkiezingen], of na verhoogde politieke activiteit zoals verkiezingen, lijkt het dat het echte doel is om leden van de oppositie of de burgermaatschappij in diskrediet te brengen, online discussies te manipuleren en kritiek op corrupte publieke instellingen te voorkomen,” voegt hij toe.

Article by Rachel Blundy.
Editing by Mike Tatarski and Anrike Visser.
Illustrations by Imad Gebrayel.

Read part 2 and part 3 of this series on disinformation.

Taking you where others don't
Ready to make sense of foreign news?

By subscribing you agree that your information will be transferred to MailChimp for processing in accordance with their Privacy Policy (https://mailchimp.com/legal/privacy/) and Terms (https://mailchimp.com/legal/terms/).